یاسوکند

تورکون تورکدن سوای دوستو یوخ

یاسوکند

تورکون تورکدن سوای دوستو یوخ

امامزاده عقیل یاسوکند

این امامزاده در شهر حسن آباد یا سوکند ، قرار دارد . بنای امامزاده عقیل یکی از قدیمی ترین آثار معماری بیجار در دوره اسلامی است و احتمالا به دوره سلجوقی تعلق دارد .

بنای این امامزاده در یک محوطه قدیمی وسیع قرار گرفته و آثار سفالینه های آن از دوره سلجوقی و ایلخانی به جای مانده است . پلان این بنا مربع شکل و ابعاد فضای داخلی آن 6  × 5/6 متر است . در هر یک از اضلاع بنا ، طاق نما و در گوشه ها فیلپاهایی به شکل دایره تعبیه شده است . از مشخصات بارز معماری این بنا ، آجرکاری پرکار با طرح ها و نوشته های مختلف است و عبارت بسمله آن خوانده شده است .

در داخل ساختمان تزیینات گچ بری جالب و کتیبه هایی به خط کوفی است . کتیبه ها حاوی آیات قرآنی و احتمالا زمان ساخت بنا است . گنبد بنا تخریب شده است . نوع معماری وتزیینات به کار رفته در بنا،‌ تاریخ احداث آن را به دوره سلجوقیان نسبت داده و تداوم استفاده از آن را در زمان ایلخانیان نشان می دهد .

ساختمان امامزاده قابل مقایسه با امامزاده باکندی و بقعه پیر  در تاکستان شباهت بسیار دارد . این بنا را می توان در شمار مهم ترین بناهای دوره سلجوقی در ایران به حساب آورد . حفاری های امسال در آن انجام شده ولی نیمه کاره رها شده است از مسئولین شهر درخواست داریم که بجای جاده کشی وتخریب این میراث فرهنگیمان برای سودجویی های سیاسی در جهت احیا و باز سازی این بنای عظیم بکوشند.

معرفی نامزدهای انتخابات شورای شهر یاسوکند

سوابق ومسولیت های اجرایی

مدرک تحصیلی

نام و نام خانوادگی

ردیف

عضو شورای شهر یاسوکند دوره اول، دبیر آموزش پرورش، مسئول کارگزینی و معاون اداره آموزش پرورش کرانی

لیسانس معارف اسلامی

احمد زاده مسعود

 

1

 _

دیپلم

خانم زمانی

2

عضو شورای شهر

و مدیر و معاونت مدارس، دبیر آموزش پرورش، مسئول کارگزینی آموزش پرورش،

فوق دیپلم ادبیات فارسی

شریفی جعفر

 

3

رئیس شورای شهر یاسوکند دوره دوم ، شهردار یاسوکند،، دبیر آموزش پرورش،استاد دانشگاه پیام نور بیجار، عضو شورای شهرستان بیجار دوره دوم ، کارشناس دادگستری ، عضو سازمان نظام مهندسی معادن استان کردستان،کارشناس اکتشاف و سرپرست معادن سنگ آهن شهرک بیجار وگلاله قروه،کارشناس اکتشاف و بهره برداری معدن

فوق لیسانس زمین شناسی اقتصادی

شیخی رضا

 

4

_

دیپلم

طهماسبی باقر

 

5

_

دیپلم

کریملی عباس

6

عضو شورای شهردوره اول ودوم،  دبیر آموزش پرورش، مدیر و معاونت مدارس، عضو شورای شهرستان بیجار،مسئول امور بانوان اداره آموزش وپرورش کرانی

فوق دیپلم ادبیات فارسی و دانشجوی کارشناسی

قنبرپور معصومه

7

  دبیر آموزش پرورش، معاونت مدارس،مسئول آموزش متوسطه

لیسانس معارف اسلامی

مهدیخانی داوود

8

  دبیر آموزش پرورش،مسئول ارزش یابی وامور تربیتی اداره آموزش وپرورش

لیسانس معارف اسلامی

میرزایی ایوب

9

کارشناس کشاورزی،مدیر عامل شرکت کشاورزی،فعال تشکل های دانشجویی

لیسانس مهندسی کشاورزی

نظریپور محمود

10

کتیبه قمچیقای: بخشی از اسناد تاریخ آذربایجان

روستای قمچقای در 45 کیلو‌متری شمال بیجار و در کنار رود قمچقای واقع شده ‌است. مردم قمچقای و دیگر روستاهای اطراف با زبان ترکی آذربایجانی تکلم می‌نمایند.


کتیبه قمچقای


شاهلار دره‌سی یا دره پادشاهان- چاههای قلعه قمچقای- پله‌های زیر زمینی در محوطه قلعه


در مغرب روستای قمچقای دره‌ی مرتفعی قرار دارد که به دره‌ی آسیاب معروف است. کتیبه‌ی قمچقای در فاصله‌ی یک کیلومتری مغرب این روستا بر روی صخره‌ای به ارتفاع ده متری در دره‌ی آسیاب به خط هیراتیک (شبیه خط هیروگلیف) نوشته شده است. در فاصله‌ی 6 کیلو‌متری مغرب این کتیبه قلعه‌ی عظیمی قرار دارد که حائز اهمیت بسیار است.

‌چنین به نظر می‌رسد که سازندگان اولیه این قلعه همان نویسندگان کتیبه‌ی قمچقای بوده‌اند.

رودهایی که از اطراف بنا می‌گذرند، دره‌های عمیقی را به وجود آورده‌اند که ارتفاع برخی قسمتهای آن بیش از 200 متر می‌باشد. تنها راه ارتباطی قلعه با خارج، گذرگاه باریکی است که با دست ساخته شده‌است و یک نفر به دشواری می‌تواند از آن بگذرد، ‌از استحکام و موقعیت سوق‌الجیشی قلعه چنین بر می‌آید که جنگهای سختی در این منطقه در می‌گرفته است .

وسعت قلعه که بالغ بر 5000 متر‌ مربع است با مخازن متعدد آب که در سنگ بریده شده و پناهگاه زیرزمینی آن که با عمق 41 پله در زیر قلعه بنا شده حاکی از وجود تمدن درخشانی در این منطقه بوده ‌است.

در بین مردم منطقه، قلعه‌ی قمچقای به نام قلعه‌ی آیتوس مشهور است و حتی داستانها و افسانه‌هایی در مورد آیتوس سردار قلعه و جنگهایی که وی انجام داده و همچنین وضعیت داخل قلعه بر سر زبانهاست.

تاکنون تحقیقات مهم باستانشناسی در مورد کتیبه و قلعه قمچقای صورت نگرفته است، اما برخی نظریه‌‌ها حاکی از آن است که خط سومریان در آغاز نیمه تصویری (هیراتیک) و شبیه کتیبه‌ی قمچقای بوده‌ است.

مرحوم پروفسور زهتابی درباره خط سومریان می‌نویسد :«گر چه در بادی امر پیش از خط میخی الفبای دیگری نیز که شبیه خط هیروگلیف بوده، وجود داشته، لیکن عمر آن زیاد نبوده است. به عقیده‌ی دانشمندان تاریخ‌نگار خط میخی را سومریان بعد‌ها اختراع نموده‌اند». سومریان التصاقی زبان مردمان متمدنی بوده‌اند که از آسیای مرکزی به بین‌النهرین مهاجرت نموده‌اند.

مرحوم پروفسور زهتابی در این مورد می‌نویسد: «سومریان و ایلامیان از طریق گذرگاه دربند به این منطقه (بین‌النهرین و شوش) در آمده و به هر روی از آذربایجان عبور کرده‌اند. در جریان گذر آنان از آذربایجان قبایل و طوایفی از ایشان در این ناحیه رحل اقامت افکنده و در نتیجه‌ی هم‌جوشی و آمیزش با اهالی محلی در طول قرنهای متمادی، اقوام گوتی و لولوبی را به وجود آورده‌اند» .2

اما راجع به کتیبه‌ی قمچقای که در مجله‌ی اثر در شماره‌های 15 و 16 که در زمستان سال 1367 ش. به چاپ رسیده، چنین آمده‌است: «با توجه به این حقیقت که قدمت کتیبه‌ی قمچقای از الواح سومری بیشتر است (هزاره‌ی چهارم ق. م) و با توجه به در نظر گرفتن این موضوع که اولین واضعان خط، سومریان بوده‌اند تصور می‌شود که قلعه و کتیبه‌ی قمچقای در اصل متعلق به سومریان بوده‌است» .3

محمود کردوانی نیز در سال 1356 ش. به بررسی قلعه و کتیبه‌ی قمچقای می‌پردازد که در مجله‌ی بنیاد فرهنگ ایران در سال 1356 چنین آمده ‌است: «وجود این تمدن آنهم در حدود هزاره‌ی چهارم ق.م باعث اعجاب و شگفتی است، اما موضوعی که بیش از همه چیز انسان را به تحسین وا می‌دارد، وجود کتیبه‌ی مکشوفه که با خط نیمه تصویری (هیراتیک) به دست اقوام و ساکنین این قلعه نوشته شده، گواه بر فرهنگ و تمدن مترقی این اقوام است».4

محمود کردوانی در مقاله‌ای دیگر تحت عنوان کتیبه‌ی قمچقای فرضیه‌ای نو در باره‌ی منشأ خط می‌نویسد: «گمان می‌رود کتیبه‌ی قمچقای یک متن مذهبی باشد، زیرا معنی «خدا»، «معبد»، «آب»، «رعد و برق» از برخی علائم آن به خوبی استنباط می‌گردد. بعید نیست کتیبه، شامل نام خدایانی باشد که ساکنان این منطقه می‌پرستیدند. رو به روی کتیبه در آن سوی دره‌ی آسیاب آثار یک دیوار سنگی نیز وجود دارد که گمان می‌رود، پرستشگاهی مربوط به همین زمان بوده باشد».5

در قلعه قمچقای کاوشهای فراوانی توسط افراد سود‌جو صورت گرفته؛ اگر کاوشهای علمی توسط باستانشناسان منصف در منطقه صورت گیرد؛ امکان دارد از قلعه‌ی قمچقای و زمین‌های اطراف آن مدارک و اسناد مهم و جالبی به دست آید.

گفتنی است که در شهرستان بیجار ‌گروس ده‌ها تپه‌ی باستانی متعلق به هزاره‌های قبل از میلاد وجود دارد. اخیرا" حدود 100 شئی تاریخی توسط نیروی انتظامی بیجار در روستای چشمه منتش از چهار نفر قاچاقچی عتیقه کشف و ضبط شد که در میان آنها پیکره‌ی 3 پادشاه از جنس مفرغ دیده می‌شود که بر روی تاج یکی از آنها اشکال ماه و ستاره نمایان است. بیشتر این اشیاء متعلق به هزاره‌های قبل از میلاد است. متأسفانه بدون اینکه تحقیقاتی علمی و باستانشناسی بر روی آنها صورت گیرد، طبق معمول اشیاء مربوط به هخامنشیان عنوان شده است.

منابع:

1ـ تاریخ دیرین ترکان ایران. ترجمه‌ی علی احمدیان سرای. سال1381 ، صفحه‌ی 34.
2ـ همان. احمدیان سرای. صفحه‌ی77.
3ـ مریوانی، محمد. بیجار در گذر زمان سال 1382، صفحه‌ی 48.
4ـ همان. مریوانی، صفحه‌ی49.
5ـ آناهید. ماهنامه‌ی پژوهشهای ایران شناسی، شماره‌ 6 خرداد 1384 صفحه80

یاسوکند نامی جاودانه وهمیشگی

یاسوکند نامی جاودانه وهمیشگی

 

یاسوکند نامی جاودانه و همیشگی شهری است که در حدود هفتاد کیلومتری شمال شهرستان بیجار گروس قرار گرفته و زبان مردم این شهر ترکی است یاسوکند از کیلومتر 55 جادة بیجار - زنجان حدود 18 کیلومتر فاصله داشته و جمعیت آن قریب به هشت هزار نفر می باشد که مردم آن بیشتر از طریق کشاورزی و صنایع دستی امرار معاش می نمایند. بر اساس نظریة باستان شناسان و واقعیات موجود قدمت تپة باستانی یاسوکند بی ارتباط با قلعة قمچوقا (آیتوس) و کتیبة سومریان در آن حوالی نیست. بر روی تپة باستانی یاسوکند یک بنای تاریخی بزرگ که مربوط به دورة سلجوقیان است با نام امازاده عقیل قرار دارد وسعت شهر قدیم یا تپه باستانی نیز به چند هکتار بالغ می گردد.
هر چند در مطبوعات محلی آذربایجان تلاش فراوانی برای تنویر افکار عمومی در راستای احقاق حقوق فرهنگی و زبانی اقوام و ملل ایران صورت پذیرفته است، لیکن متأسفانه در برخی از نقاط اجتماعاتی یافت می شود که چونان بی خبر از  جایگاه و ارزشهای فرهنگ بومی خود هستند که گاه به واسطة این بی اطلاعی یا بازیچة دست دیگران می شوند یا خود تیشه به ریشة خود می زنند، در نهایت نیز خود را در موضع دفاع از حق و حقوق مردم قرار می دهند و به تصور خود کار خیری را برای جامعه انجام می دهند این بار نیز مصیبتی بزرگ برای فرهنگ و زبان ما در این ناحیه در حال رخ دادن است که بی ارتباط با جریانات و اتفاقات در سایر نقاط کشور نمی باشد از آن جمله بخش نامة اخیر آموزش و پرورش ارومیه به مدارس در خصوص تغییر نام شصت جزیرة دریاچة ارومیه از ترکی به فارسی می باشد که با اعتراضات وسیع جامعة علمی و فرهنگی آذربایجان مواجه گردید. مصیب وارده به مردم گروس نیز تلاش عده ای مسئول یا غیر مسئول ناآگاه برای تغییر نام شهر یا سوکند با نام حرامی تاک شهر می باشد. همچنین برخی از مبادی مربوطه مخالفت خود را با این کار اعلام داشته و دیگران را عامل و پیگیر این قضیه معرفی می کنند یاسوکند طبق قانون در تقسیمات جدید کشوری شهر می باشد و علت بی توجهی به آن مربوط به وجود کلمة کند به معنی روستا در نام آن نمی  باشد و عدم توجه به آن دلیل روشنی دارد که همة مناطق ترک نشین بدان دچار هستند و تغییر نام شهر برای گرفتن بودجه و غیره هیچ توجیه علمی و محکمه پسندی ندارد. دو عامل عمده برای طرح تغییر نام جاودانه و با شکوه یا سوکند به نام هوایی و بی اساس تاک شهر وجود دارد:
1ـ رژیم پهلوی
می دانیم در دوران ستم شاهی برنامه ی جامعی تحت عنوان طرح یکسان سازی فرهنگ و زبان کشور به بهانة ایجاد وحدت و یکپارچگی ارائه گردید که با تلاش زیادی به اجرا در می آمد. دراین راستا برای محو و نابودی زبان و فرهنگ میلیونها ایرانی غیر فارس هزینه های هنگفتی از بیت المال صرف می گردید. در اجرای این طرح شوم و نافرجام برنامه ی وسیع و مفصلی فراهم آمد تا بتوان به کمک آن خواست های رژیم را به مردم قبولاند. از اهم این برنامه ها تحریف و جعل تاریخ اقوام غیر فارس بود. مورد دوم برای ریشه کن نمودن زبان سایر اقوام تغییر نامهای جغرافیایی غیر فارس، اسم فامیل ها و هر نوع آثار مربوط به این زبانها و فرهنگها بود. ناگفته نماند این برنامه ها در اصل به وسیلة استعمار غرب و با تشریک مساعی مستقیم یا غیر مستقیم دولت هایی همچون انگلیس، فرانسه، روسیه جهت ایجاد شکاف ما بین ملل مسلمان خاورمیانه صورت می پذیرفت.
چه در داخل ایران و چه در سطح بین المللی فرهنگ و زبان ایران مساوی با فارس شناسانده شده و چون کشورهایی مانند انگلستان، فرانسه، روسیه، یونان در سطح کلان با ترک های دنیا که نمایندگان و مبلغان اصلی دین اسلام در مقابل مسیحیت بودند ستیز داشتندبه ایران در معنای فقط فارس در اروپا و قاره های دیگر جهان دامن زدند و از کشورهای خود نوکرانی تحت عنوان مورخ را به کارگرفتند تا به جعل تاریخ پرداخته و به جهانیان عرضه دارند.
مورخین دغل کار پهلوی نیز در داخل به سخنان آنان استناد نموده و بدین طریق توده ی عظیمی ازمردم ایران و جهان را فریب دادند. لیکن تحقیقات اخیر پیشینة ترک ها در خاور نزدیک و ایران را تا هشت هزار سال به اثبات رسانیده است . که تحت عناوین قومی و حکومتی : سومئر، گوتی، لولوبی، ماننا، ماد، کاسیت، ایلام، اورارتو، هون، قپچاق، خلج و غیره در اقصی نقاط خاورمیانه، ایران، قفقاز، آسیای صغیر، اروپای شرقی، آسیای میانه و خاور دور و سایر نقاط جهان پراکنده بوده و هستند. به هر حال عموم مردم ایران با اعمال ضد بشری رژیم پهلوی مقابله نمودند و این اعتراضات به انقلاب اسلامی 1357 قوت زیادی بخشید. ولی استعمار غرب بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی برنامه های خود را به حال خود رها نکرده و سعی در نفوذ به دستگاه حکومتی برای اجرای برنامه های خود داشت.
در رژیم پهلوی لیست بزرگی از نامهای جدید جغرافیایی تهیه گردید. از آن جمله تغییر نام ترکی دریای خزر به دریای مازندران، ارومیه به رضائیه، قوشاچای به میان دو آب، ساووج بولاق به مهاباد، جیغاتو به زرینه رود، تیکان تپه به تکاب و صدها نام دیگر به فارسی تغییر داده شده بدون تردید در هر برهه و زمانی پس از رهایی فرهنگها و زبانهای بومی ایران از یوغ زبان فارسی همه ی نامهای تغییر داده شده به اصل آن باز خواهد گشت. این رهایی به معنی اجرای اصول 19 و 15 قانون اساسی است. چنانچه اولین سمینار اورتوگرافی زبان ترکی که در شهریور ماه 1381 در تهران برگزارگردید به کار بردن اسامی اصلی نامهای تغییر داده شده را به تصویب رسانیده است.
2- فقر اطلاعات و فقر اطلاعات فرهنگی:
رفاه قیقی برخورداری از امکانات و وسایل زندگی نیست بلکه رفاه بدین معنی است که هر فرد به جایگاه و موقعیت اجتماعی و فزهنگی خود افتخار نموده و از آن گریزان نباشد.
در نگاهی به وضعیت مردم ستم دیدة گروس و از آن جمله یاسوکند می بینیم ما نه از امکانات و وسایل زندگی متناسب با ثروت های طبیعی موجود در منطقه برخوردار بوده ایم و نه از رفاه و امنیت فرهنگی و زبانی. اصل 15 قانون اساسی که در گرفته از اصل 19 و آن نیز برگرفته از حقوق زبانی اقوام اشاره شده است.درصورتیکه اصل یاد شده عملاً تعطیل بوده و معلوم نیست برای اجرای آن باید به کدام نهاد و ارگانی مراجعه نمود. اعلامیة جهانی زبان که بالغ بر پنجاه ماده می باشد حقوق هر جامعه زبانی را به شکل بایسته تری تصویب نموده و عدول از آن را نقض حقوق بشر می داند. در صورتی که مردم جامعة ما نه تنها به کوچکترین بخش از حق و حقوق زبان و فزهنگ خود آشنا نیستند بلکه روز به روز به علت مشکلات معیشتی بی اطلاع تر گشته و در مسیر اضمحلال فرهنگی و زبانی و آسیمیله شدن قرار می گیرند.
می دانیم وقتی یک جامعه دچار مشکل می شود بخش توده در صدد رفع مشکلات به صورت فردی بر می آید ولی نخبه سعی در رفع کلی مشکل در جامعه دارد و احساس پدری می کند. کما اینکه از طرف افراد خانواده و نزدیکان مورد نکوهش قرار بگیرد. بنابراین در جوامع استبدادی مبادرت به توده پروری و نخبه کشی می شود بدین لحاظ می بینیم که برخی تز مجاری ترک ستیز اقدام به اعمال عوام فریبانه نموده و دست در شناسنامة فرهنگی مردم می برند و در صدد تغییر آن می باشند.
چنانچه در بند یک تصریح شد طرح تغییر نامهای جغرافیایی از برنامه های پلید و ضد فرهنگی زژیم پهلوی در دهه های قبل از انقلاب بوده است و از نهاد های جمهوری اسلامی انتظار می رود که مانع از ادامة اجرای برخی برنامه های ضدفرهنگی  و ضد اسلامی حکومت پهلوی شوند. تغییر نامهای جغرافیایی که در سیستم حکومتی ناکام پهلوی تهیه و ارائه شده است پیام از سیر قهقرایی احقاق حقوق مردم خواهد داشت و محکوم است.
وقتی که زبان ترک ها از غرب چین تا قلب اروپا گسترده شده است، وقتی که زبان ترکی با قاعده ترین زبان دنیاست، وقتی که زبان ترکی سومین زبان زندة دنیا شناخته شده است. چرا باید به این شوکت و عظمت خرده گرفت و با تحلیل سطحی و بچه گانه برای تغییر نام چند هزا سالة یاسوکند اقدام نمود. در صورتی که نام بی اساس پیشنهادی که مصوبة دستان ترک ستیز پهلوی است دارای هیچ پیشینه، تاریخ و تجانسی با زبان های اهالی گروس و یاسوکند ندارد . فردا آن چهار شاخه انگور نیز به خانه های مسکونی تبدیل خواهد شد.
نامهای جغرافیایی بر روی نقشه کشور مشابه آجرها و مصالح تشکیل دهندة یک اثر باستانی بزرگ می باشد و قدمت این اثر باشکوه به قدمت هر کدام از اعضاء یا عناصر تشکیل دهندة آن بستگی دارد هر یک از این عناصر را یک جامعه و قوم در محل و جایگاه بخصوص خود قرار داده است و تغییر یا تعویض هر کدام از این نامها به سان کشیدن یک آجر یا کندن یک تکه از مصالح زینتی این بنای عظیم و قدیمی است. این اسامی را جامعه خلق کرده است و نباید به دست افراد از بین برود همچنان تغییر نام خلیج فارس تحمل شد ما نیز تعییرنام یاسوکند را تحمل نکرده و آنرا محکوم می کنیم.
در نشریات محلی آذربایجان، و سایر اقوام و ملل ایرانی بارها در خصوص لطمات جبران ناپذیر این اعمال به همبستگی ملی بحث شده است. دوست داشتن وطن انعکاسی است از رابطة پدری و فرزندی. حذف تدریجی و جزء به جزء عناصر تشکیل دهنده ی فرهنگ بی حرمتی به هویت، تاریخ و پیشینة پدرانمان بوده و جرم محسوب می شود و مسئولین مربوطه می بایست غیر عملی بودن تغییر نام جاودانه و همیشگی یاسوکند به هر نام دیگری را به صورت رسمی اعلام و به اطلاع عموم مردم گروس برسانند.
وجه تسمیه و ریشه یابی یاسوکند
1- یاسو (یاستی)
اصل کلمه همان »یاسو« می باشد که در تلفظ ترکی حرف سین مشدد شده و سپس به ت بدل گشته است. »یاسو« اسم یکی از طوایف باستانی ترک درمنطقه می باشد که در تاریخ به صورت»یاسو بی گالایان« آمده است (تاریخ ماد - تألیف دیاکونوف صفحه 208) . این نام مرکب از اسم دو طایفه است ( یاسوبی + قالایان) ، در هر دو اسم، پسوند جمع وجود دارد. یاسوبی از دو بخش یاسو+ بی تشکیل شده است. پسوند بی(پی) در ترکی باستان در اسامی، کاسبی، اللی پی، سوبی، لوللوبی، یاسو بی و غیره بکار رفته است و یک پسوند جمع می باشد. وجود طایفه ای به نام »یاسو« درهزارة نخست قبل از میلاد در این نواحی مسجل می باشد، کلمه کرانی که نام بخش شمالی گروس می باشد بازماندة بخش دوم نام مرکب »یاسو بی کالایان«  است. کلمة کالایان در گذز زمان به کوران=کرانی تبدیل شده است.
در بسیای از کلمات به علت نزدیکی مخارج حرف لام به راء بدل می شود، کوران چای به معنای رودخانه ای است که به قوم کوران کالایان) نسبت داشته و این قوم در کنار آن رودخانه ساکن بوده اند.  از نوشته های دیاکونوف چنین بر می آید که قلعة باستانی »یاسو کن« مدتی در اشغال آشوریان درآمده و ایشان تعدادی از اسیران جنگی خود را به این نقطه مهاجرت می دهند. در خصوص معنی نام طایفه مورد بحث نیز می توان گفت احتمالاً یاسو در معنی قانون باشد (یاسو = یاسو).
2- کند:
کلمة کند در زبان ترکی به معنی شهر و روستا (ترکی اوغوز) بکار می رود، این نام در زبان ترکی پنج الی ده هزار سال قدمت دارد. محمود کاشغری مؤلف اثر بزرگ دیوان اللغات ترک در حدود هزار سال پیش در خصوص کلمة کند می نویسد: کند: 1- شهر و مخفف آن کن است. به کاشغر ( در کشور چین) ادو کند گفته می شود یعنی شهر اقامت. زیرا افراسیاب انجا نشیمن داشت به سبب پاکیزگی هوایش و آن چین سفلی است. 2- ده در نزد غزان و کسانی که با ایشان در آمیخته باشند.
در نزد بیشتر ترکان به معنای شهر است و از آن است که قصبة فرغانه را »ازکند« نامند یعنی شهر جانها و روانهای ما و همچنین نامیده می شود » سمر کند« یعنی شهر فربه و آبادان و بزرگ به سبب بزرگی و پهناوریش و آن به فارسی سمرقند است.
کلمة کند در اسامی امکنه بزرگ معنی شهر و مدینه را در ذهن متبادر می کند، در لهجه ی ترکی استانبولی به روستا کوی گفته    می شود و مراد از کند در اسامی جغرافیایی شهر است. فرهنگستان زبان ترکی کلمة »ائورن کند«  را به جای  یونیورسیتی تصویب کرده است و کند معادل سیتی (شهر) می باشد، در عموم لهجه های ترکی پایتخت را باشکند گویند.
پس شهرهای همچون بغداد، باکو، تاشکند، تهران، آنکارا و پاریس هر کدام یک باشکند می باشند، کلمة کند برای قریب به سیصد میلبون ترک در جهان نخست در معنای شهر به کار می رود.  اصل کلمه در فرم گون = هون در معنی ایل و طایفه در چهر هزار سال قبل بکار می رفته است ( ویژه نامة مجلة وارلیق زمستان 77 صفحة 18 - پروفسور محمد جواد هیأت)، این عنوان طایفه ای و خاندانی بعلت عشیره‌ایی بودن شهرهای کوچک و روستاها در اعصار قبل از میلاد به شهر و روستا و توسعة معنایی یافته است . هون در زبان گروسی و لری به صورت هوز (روستا) درآمده است و محمود کاشغری درکتاب خود به تبدیل نون به زاء توضیح داده است. (ترجمة دکتر دبیر سیاقی صفحة 693) . کلمة گون در »فرم کن« در آخر نام یکی از طوایف ششگانة مادها به نام »پارتا کن« دیده می شود (تاریخ دیرین ترکهای ایران - پروفسورذهتابی ) امروزه نیز کلمة کند در گروس به صورت کن تلفظ می شود مثل قزکن ، آغ کن، یاسو کن و ... دانشمندان معنی انسان  را برای کلمة هون ( من، کند) تصریح کرده اند ( تاریخ ذهتابی - جلد دوم)، کلمه هون در فرمهای کن = ئن در اسامی امکنه یا طوایف سومری، ایلامی و سامی بکار رفته است و ریشة کلمه انسان و انس نیز از همین کلمة هون (ئن) می باشد که قرنها قبل از اسلام وارد زبان عربی شده است .
نتیجه:
 در نهایت باید به کسانی که پیگیر اجرای طرح ترک زدایی رژیم پهلوی هستند اعلام داشت تا بیایند و تاریخ و پیشینة کهن و پر افتخار خود را مطالعه کنند و بدان افتخار ورزند و آنرا به جوانان یاسو کند بیاموزند. همچنین باید از ایشان خواست تا به جای تلاش برای تغییر نام باشکوه یاسو کند به اسم نامأنوس و حرامی، گامی در جهت آبادانی این شهر بردارند. حذف چند پیچ تند و خطرناک در مسیر جاده یاسو کند به خط زنجان - بیجار برای مردم این شهر و یا جمع آوری زباله ها و خاکستر های انباشته شده بر گرده ی حمام قدیمی یاسو کند بسیار مفیدتر و پسندیده تر از بازی با هویت تاریخی مردم است . تلاش برای آوردن گروه های باستان شناس از طریق نهادهای مربوطه در کشف و ثبت آثار باستانی و روشن شدن شکوه و عظمت زیر خاک ماندة مردم گروس دریاسو کند و کشانیدن آوازه یاسو کند و گروس از آن طریق به اروپا و آمریکا بسی بهتر است از حذف این نام پر تمتراق باستانی و نیز تلاش برای گشایش موزه و جذب گردشگر برای دیدن آثار مکشوفه از تپة باستانی در یاسو کند بسیار واجب تر است از تغییر نام آن. تلاش برای نصب چندین تابلو کم هزینه در سه راهی یاسو کند و معرفی آثار باستانی و قید فاصلة شهرتا سه راهی به کیلومتر بسیار واجب تر است از پایین کشیدن پیشینة مردم از سر در ادارات و ارگانهای دولتی یاسو کند و بالا بردن یک نام پهلوی ساخته.
تلاش برای رفع مشکلات معیشتی مردم و ایجاد اشتغال با آوردن یکی از هزاران واحد صنعتی عسلوبه و جلوگیری از به تاراج رفتن ثروت خدادادی منطقة یاسو کند خیلی مردم پسندتر است از دویدن برای تغییر نام عزیز یاسو کند به نام حرامی و اجنبی ساخته . تلاش برای خود باوری جوانان یاسو کند، گسترش ورزش با ایجاد فضای ورزشی مناسب به اندازة یک هزارم شهرهای نهنگ شدة دیروز استان اصفهان و کرمان و نیز بالا بردن سطح دانش و سواد و گشایش یک کافی نت در این شهر بهتر از توده پروری و نخبه کشی و تمسخر روشنفکران است. همچنین باید از نمایندة غیور و محترم شهرستان بیجار جناب آقای محمد علی مقنیان خواست که اگر دو نفر آن هم به لحاظ بی اطلاعی و بی سوادی ( آن مدارک ها را برای خودشان) یا به لحاظ سرسپردگی به عناصر ضد ترک موافق و پیگیر تغییرنام جاودانة یاسو کند بوده اند بیست هزار نفر و بلکه بیشترمخالف با این تعییر نام بوده و از آن جناب نیز تقاضا می شود تا به خواست هزاران موکل خود احترام گذارده. متولیان این امر از نزدیک آگاه ساخته تا غیر قانونی بودن و غیر عملی بودن این تغییر نام را به صورت رسمی به مردم یاسو کند و گروس اعلام دارند.
تلاش برای تحقیق این امر شوم ثمری نخواهد داشت و بسیاری از جوانان یاسو کند نظاره گر این اعمال غیر عقلانی برخی از مسئولین هستند و فردا از ایشان توضیح خواهند خواست.

 س ـ ح

http://www.navidazerbaijan.com/showcontent.asp?ID=1110&issonum=432&s=19

هفته نامه نوید آذربایجان

سیزین نظر لریز

سیزین نظر لریز:
 
سلام ضمن تبریک اغاز این مجموعه برای شما اگه ممکن باشد در مورد مشکلات شهر و بلاتکلیفی ان هم مطلب بنویسید      یاشاسن یاسکندن غیرتی اورانجیلری
 
چهارشنبه 1 آذر ماه سال 1385 ساعت 11:33 AM
 
bluod:
خواهشمنداست ازاشعارشاعران ترک یاسوکنددرسایتتان استفاده نمایید

سه شنبه 30 آبان ماه سال 1385 ساعت 6:22 PM

 

گوزل سایت تقدیم اولسون همشهریلریمه:

 
نظر نامزدلر موریدینده:
سلام
ادبیات چیلارینان اسلام چیلار................ولش ولولش

اقتصاد٬سیاست ٬مدیریت٬مهندسی٬حقوق وفنیومهندسی وپزشگی زیر شاخلری  هه
 
(سید حسن نصر الله )

معرفی نامزدهای انتخابات شورای شهر یاسوکند

سوابق ومسولیت های اجرایی

مدرک تحصیلی

نام و نام خانوادگی

ردیف

عضو شورای شهر یاسوکند دوره اول، دبیر آموزش پرورش، مسئول کارگزینی و معاون اداره آموزش پرورش کرانی

لیسانس معارف اسلامی

احمد زاده مسعود

 

1

 _

دیپلم

خانم زمانی

2

عضو شورای شهر

و مدیر و معاونت مدارس، دبیر آموزش پرورش، مسئول کارگزینی آموزش پرورش،

فوق دیپلم ادبیات فارسی

شریفی جعفر

 

3

رئیس شورای شهر یاسوکند دوره دوم ، شهردار یاسوکند،، دبیر آموزش پرورش،استاد دانشگاه پیام نور بیجار، عضو شورای شهرستان بیجار دوره دوم ، کارشناس دادگستری ، عضو سازمان نظام مهندسی معادن استان کردستان،کارشناس اکتشاف و سرپرست معادن سنگ آهن شهرک بیجار وگلاله قروه،کارشناس اکتشاف و بهره برداری معدن

فوق لیسانس زمین شناسی اقتصادی

شیخی رضا

 

4

_

دیپلم

طهماسبی باقر

 

5

_

دیپلم

کریملی عباس

6

عضو شورای شهردوره اول ودوم،  دبیر آموزش پرورش، مدیر و معاونت مدارس، عضو شورای شهرستان بیجار،مسئول امور بانوان اداره آموزش وپرورش کرانی

فوق دیپلم ادبیات فارسی و دانشجوی کارشناسی

قنبرپور معصومه

7

  دبیر آموزش پرورش، معاونت مدارس،مسئول آموزش متوسطه

لیسانس معارف اسلامی

مهدیخانی داوود

8

  دبیر آموزش پرورش،مسئول ارزش یابی وامور تربیتی اداره آموزش وپرورش

لیسانس معارف اسلامی

میرزایی ایوب

9

کارشناس کشاورزی،مدیر عامل شرکت کشاورزی،فعال تشکل های دانشجویی

لیسانس مهندسی کشاورزی

نظریپور محمود

10

 

مصوبات جلسه استانی هیات وزیران در استان کردستان. بخش اول

هیات وزیران در بیست و یکمین جلسه استانی خود که پنجشنبه شب و به ریاست محمود احمدی نژاد رییس جمهور تشکیل داد در جلسه‌ای پنج ساعته بیش از ۱۰۰ بند مصوبه برای تسریع در آبادانی و پیشرفت استان کردستان و رفع مشکلات مردم و خدمت رسانی هر چه بهتر به مردم به تصویب رساند.

مهمترین مصوبات سفر استانی بیست و یکم دولت به این شرح است :
- اختصاص مبلغ ۳۰۹میلیارد ریال در سال ۸۵برای احداث ، تکمیل ، تجهیز و یا توسعه پروژه‌های نیمه تمام استان کردستان از محل اعتبارات پیش بینی شده در قانون بودجه سال ۱۳۸۵(با عنوان اعتبارات توسعه استان)
- حداقل ۶۰۰۰میلیارد ریال تسهیلات بانکی کم بهره به منظور اجرای طرحهای دارای توجیه فنی و اقتصادی در سال ۱۳۸۵توسط وزارت کار و امور اجتماعی با مشارکت شورای برنامه‌ریزی استان اختصاص می‌یابد. تسهیلات سهم استان مربوط به سال ۱۳۸۴به مبلغ ۲۰۱۶میلیارد ریال قابل جذب تا پایان سال ۱۳۸۵خواهد بود.

- اختصاص مبلغ ۵۰میلیارد ریال وام قرض‌الحسنه ضروری ، ودیعه مسکن ، درمان ، تحصیل و ازدواج ( با اولویت ) از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران علاوه برسقف اعتبار عادی استان از طریق بانکهای عامل استان کردستان.

- اختصاص حداقل مبلغ ۳۵۰میلیون دلار جهت طرحهای دارای توجیه فنی و اقتصادی ( غیر دولتی ) از سوی هیات امنای حساب ذخیره ارزی با اولویت طرحهای بخش صنعت و معدن و کشاورزی در استان.

- پیش بینی اعتبار جهت احداث گمرک سنندج در لوایح بودجه سالهای برنامه چهارم توسعه و اعلام مرز باشماق مریوان به عنوان مرز رسمی و تجهیز گمرک مریوان از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی با توجه به حجم مبادلات مرزی با همکاری وزارت امور خارجه و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.

- تکمیل نمایشگاه دایم استان و پایانه صادراتی استان از محل اعتبارات سازمان توسعه تجارت ایران.

- اختصاص تسهیلات لازم جهت احداث فضای مورد نیاز ذخیره‌سازی گندم در قروه ، سنندج ، دیواندره و مریوان توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی از محل کمکهای فنی و اعتباری در چارچوب سقف مطالعات مکان یابی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.

- به حداقل رساندن تعرفه‌های گمرکی در خصوص اقلامی که در سبد قاچاق قرار دارند به صورت شناور از سوی وزارت بازرگانی.

- ایجاد بیش از ۵۰۰شرکت تعاونی در گرایشهای مختلف با اولویت تولیدی به منظور ایجاد بیش از ۹هزار فرصت شغلی در سال ۸۵و کمک به ایجاد حداقل ۸ شرکت تعاونی فارغ التحصیلان دانشگاهی توسط وزارت تعاون.

- اختصاص مبلغ ۳۵میلیارد ریال سرمایه در گردش برای ایجاد و فعال‌سازی واحدهای تعاونی از طریق صندوق تعاون کشور در سال ۸۵و اختصاص ۱/۴میلیارد ریال از منابع صندوق تعاون کشور برای کمک به ایجاد تعاونیهای جدید.

- اختصاص مبلغ پنج میلیارد ریال به عنوان تسهیلات برای پرداخت دیه محکومین معسر نسبی و مبلغ ۶/۵میلیارد ریال از محل اعتبار دیه محکومین معسر مطلق (از بیت المال) جهت آزادی زندانیان دیه‌دار استان توسط وزارت دادگستری.

-اختصاص تسهیلات ارزی مورد نیاز خرید ماشین‌آلات راهسازی به میزان درخواست بخش غیر دولتی توسط وزارت راه و ترابری.

- پیش بینی اعتبار بهسازی راه سقز - مریوان و احداث راه سنندج - مریوان در لوایح بودجه‌های سنواتی از سوی وزارت راه و ترابری به نحوی که تا پایان برنامه چهارم توسعه پروژه به اتمام برسد و انجام مطالعه و بهسازی محورهای ارتباطی مراکز شهرستانهای استان کردستان شامل هشت مورد از سوی وزارت راه و ترابری به طوری که دو پروژه در سال ۱۳۸۵و مابقی در سال ۱۳۸۶آغاز شود.

- پیش بینی اعتبار مورد نیاز توسط وزارت راه و ترابری جهت اتمام پروژه چهارخطه نمودن محور راه سنندج - همدان تا پایان برنامه چهارم توسعه و پیش بینی اعتبار مورد نیاز جهت اتمام باند دوم کرمانشاه میاندوآب که در استان کردستان قرار دارد تا پایان برنامه چهارم توسعه و تسریع در احداث کنار - گذرهای مسیر این بزرگراه توسط وزارت راه و ترابری.

- اختصاص مبلغ ۱۱میلیارد ریال جهت احداث برج مراقبت و توسعه ترمینال فرودگاه سنندج و استقرار نهادهای مربوطه جهت اعلام فرودگاه سنندج به عنوان مرز هوایی تا پایان تابستان ۸۶و آغاز بکار احداث فرودگاه سقز در سال آینده پس از مجوزهای لازم.

- تامین اعتبار مورد نیاز برای توسعه و تجهیز ایستگاه‌های هواشناسی فرودگاه‌های استان از سوی وزارت راه و ترابری.

- اختصاص مبلغ یک میلیارد توسط وزارت راه و ترابری برای تکمیل ساختمان راهدارخانه مرکزی استان در سال .۱۳۸۵
- اختصاص ۱/۵میلیارد ریال برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و جوانان استان کردستان از سوی وزارت رفاه وتامین اجتماعی در سال .۱۳۸۵
- اختصاص اعتبار لازم برای تهیه دو هزار جهیزیه برای زوجهای جوان تحت پوشش توسط وزارت رفاه و نهاد ریاست جمهوری.

- تامین اعتبار و تسریع در عملیات اکتشاف طلا در منطقه سقز و بانه توسط سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.

- مطالعات و امکان سنجی ایجاد ناحیه صنعتی یا شهرک صنعتی در سقز دو و کامیاران و بیجار دو ، دهگلان و سروآباد تا پایان سال ۱۳۸۵توسط سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرکهای صنعتی.

- تامین اعتبار مورد نیاز تکمیل و بهره‌برداری از تصفیه خانه‌های شهرکهای صنعتی قروه، سنندج یک و بیجار در سال ۸۵از سوی سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرکهای صنعتی.

- تامین اعتبار برای مطالعات امکان سنجی تصفیه خانه شهرک صنعتی دو سنندج در سال ۱۳۸۵و اجرای پروژه مذکور تا پایان سال ۱۳۸۶توسط وزارت صنایع و معادن.

- اختصاص پنج میلیارد ریال برای کمک به زیرساختهای شهرکهای صنعتی استان کردستان از سوی وزارت صنایع و معادن.

- اختصاص ۱۰میلیارد ریال برای احداث استراحتگاه کارگران آبیدر سنندج و زریوار مریوان.

- اختصاص ۱۰میلیون دلار فاینانس برای احیاء و بازسازی بافتهای فرسوده شهری استان توسط وزارت کشور.

- اختصاص دو میلیون دلار از سوی نهاد ریاست جمهوری برای تقویت پوشش تلویزیونی نقاط مختلف استان.

- اختصاص ۱۰میلیارد ریال تسهیلات برای طرحهای درآمد زا و دارای توجیه شهرداریهای استان توسط وزارت کشور.

- انجام مطالعات فاز دوم تاسیسات فاضلاب شهرهای دهگلان ، سریش آباد ، یاسوکند و سرواباد و پیش بینی اعتبار مورد نیاز طرح ایجاد تاسیسات فاضلاب شهرهای مذکور پس از اخذ مجوز کارگروه مندرج در ایین نامه ماده ۳۲قانون برنامه چهارم توسعه توسط وزارت نیرو.

- افزایش اعتبارات اجرای سدهای سورال ، سنگ سیاه، سیازاخ ، چراغ ویس و گاران از سوی وزارت نیرو از محل لایحه متمم بودجه سال ۱۳۸۵و لوایح بودجه سنواتی برنامه چهارم توسعه به نحوی که دو سد سورال و سنگ سیاه در سال ۱۳۸۷و سه سد باقی مانده در ۱۳۸۸به بهره‌برداری برسد.

- انجام مطالعات مرحله دوم سدهای باباخان و شیخ بشارت بیجار، امیراباد کامیاران ، زیویه و اله‌دره در سقز توسط وزارت نیرو و پیش بینی اعتبار مورد نیاز اجرای طرحهای مذکور در لایحه بودجه سال ۱۳۸۶و لایحه بودجه سنواتی برنامه چهارم توسعه پس از اخذ مجوز کارگروه در ایین نامه اجرایی ماده .۳۲
- واگذاری بیش از ۳۶هزار شماره تلفن ثابت در سطح استان ، برقراری ارتباط تلفنی ۳۰روستای دیگر، نصب و راه‌اندازی ۸۰آنتن ماهواره‌ای تلفن همراه جدید ، اتصال حدود ۲۴۶کیلومتر کابل فیبر نوری علاوه بر فیبر نوری موجود و نصب و راه‌اندازی تجهیزات دیتای پنج شهر دیگر استان توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تا پایان سال .۸۵
- واگذاری اراضی و تاسیسات دولتی واقع در مسیر طرحها و پروژه‌های عمران شهری سنندج از سوی وزارت جهاد و کشاورزی براساس ضوابط قانون ظرف سه ماه بعد از ابلاغ این مصوبه.

- اختصاص تعداد ۶۰دستگاه اتوبوس برای تجهیز ناوگان حمل و نقل شهری توسط وزارت کشور به روش جاری برای شهرهای استان.

- اختصاص ۱۰میلیارد ریال برای تامین مینی بوسهای لازم جهت جابجایی معلمان و دانش اموزان استان.

- اختصاص تعداد ۴دستگاه تراکتور، ۴دستگاه خودرو آتش نشان ، ۲دستگاه فینیشر، ۵دستگاه حمل زابله ( برای دهیاریها) و ۶دستگاه کامیون در سطح استان تا پایان سال ۱۳۸۵از سوی وزارت کشور.

- اختصاص مبلغ ۲۴میلیارد ریال کمک برای شهرداریهای استان در قالب طرحهای مختلف توسط وزارت کشور.

- صدور مجوز برای راه اندازی دهیاریهای بالای ۸۰خانوار توسط وزارت کشور جهت روستاهای استان که فاقد دهیاری هستند.

- احداث ۸ایستگاه آتش نشانی با تامین ۴۰درصد هزینه از سوی وزارت کشور.

- احداث ۳۵۰۰واحد مسکونی اجاره‌ای در سالهای ۱۳۸۶ - ۱۳۸۵در استان توسط وزارت مشکن و شهرسازی.

- احداث ۵۰۰واحد مسکونی استیجاری مشارکتی در سالهای ۱۳۸۶ - ۱۳۸۵توسط وزارت مسکن و شهرسازی.

- صدور مجوز فروش ۱۰۰میلیارد ریال اوراق مشارکت برای احیای بافتهای فرسوده استان در سال ۸۵و پیش بینی حداقل ۲۰۰میلیارد ریال اوراق مشارکت در سال .۸۶ - شروع عملیات اجرایی پروژه تولید پلی اتیلن سبک پتروشیمی کردستان تا پایان آذر ماه ۸۵از سوی وزارت نفت.

- اجرای خطوط انتقال و تقویت‌کننده تامین گاز استان توسط وزارت نفت به نحوی که استان در فصل زمستان دچار کمبود گاز نشود.

- انجام عملیات گازرسانی به شهر کانی سور( بانه ) در سال ۱۳۸۵و مطالعه گازرسانی به شهرهای آرمرده ( بانه ) - زرینه اوباتو ( دیواندره ) - صاحب ( سقز) موچش ( کامیاران ) در سال ۱۳۸۵و آغاز عملیات گازرسانی به شهرهای مذکور در سال ۱۳۸۶از سوی وزارت نفت.

- انجام مطالعات گازرسانی برای شهرهای باقی مانده استان شامل بابارشانی ( بیجار ) - شویشه ( سنندج ) - جانوره ( مریوان ) و اورامان ( سروآباد) سال ۱۳۸۶توسط وزارت نفت.

- تکمیل عملیات گازرسانی به ۳۰۰روستای استان تا پایان سال ۱۳۸۷از سوی وزارت نفت.

- بهره‌برداری از خط انتقال فرآوردهای نفتی کرمانشاه - سنندج حداکثر تا پایان سه ماهه سوم امسال توسط وزرات نفت.

- تسریع در احداث انبار نفت جدید سقز با ذخیره‌سازی ۱۲میلیون لیتر فرآورده توسط وزرات نفت به نحوی که تا پایان سال ۱۳۸۷به بهره برداری برسد.

ادامه دارد ...